Võng mạc là một lớp tế bào đặc biệt được đặt ở phía sau của mắt. Các bệnh liên quan đến lớp tế bào này được gọi là các bệnh về võng mạc hoặc bệnh lý đáy mắt. 

Top 14 Bệnh Viêm Võng Mạc Thường Gặp: Triệu Chứng Và Chẩn Đoán

Viêm võng mạc là bệnh Có rất nhiều dạng bệnh võng mạc xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Quy trình điều trị thường tùy thuộc vào loại bệnh và tình trạng hiện tại của bệnh nhân. Trong số đó, các phương pháp phổ biến bao gồm sử dụng thuốc, thực hiện phẫu thuật hoặc thực hiện cấy ghép.

Bệnh võng mạc là gì?

Bệnh võng mạc, hay còn gọi là retinopathy, là những tình trạng về mắt có ảnh hưởng đến võng mạc, thường bao gồm: Chấn thương mô võng mạc, rách võng mạc, bệnh võng mạc do tiểu đường, thoái hóa điểm vàng, viêm võng mạc sắc tố, u nguyên bào võng mạc…

Nguyên nhân dẫn đến các bệnh võng mạc thường rất đa dạng. Nguyên nhân chủ yếu có thể là do di truyền, tổn thương ở võng mạc, chấn thương vùng mắt…

Bệnh võng mạc thường gặp ở trẻ nhỏ

Các bệnh võng mạc thường gặp

Bệnh võng mạc phổ biến hiện nay. Mỗi bệnh có phương pháp điều trị riêng. Dưới đây, là những bệnh thường gặp

1. Bong võng mạc

Bong võng mạc là tình huống mà lớp võng mạc cảm thụ bị tách ra khỏi lớp tế bào biểu mô sắc tố. Những yếu tố nguy cơ phổ biến có thể là cận thị nặng, chấn thương mắt, thoái hóa võng mạc hoặc có tiền sử mắc bệnh võng mạc tiểu đường. 

Những triệu chứng ban đầu thường khiến bệnh nhân nhìn thấy các vật thể lơ lửng, ánh sáng lấp lánh hoặc có cảm giác như một vùng tối che khuất tầm nhìn. Bong võng mạc ở mức độ nghiêm trọng đôi khi có thể là tình huống cấp cứu và cần phải được điều trị tại bệnh viện.

2. Bệnh võng mạc tiểu đường

Bệnh võng mạc tiểu đường là căn bệnh khá phổ biến, đặc trưng bởi sự tổn thương đến võng mạc do đường huyết cao (mạn tính) ở người mắc bệnh tiểu đường. Các triệu chứng của bệnh thường chưa rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng đến giai đoạn giữa, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như: thị lực mờ, xuất hiện ruồi bay trước mắt, giảm khả năng nhìn thấy… Bệnh võng mạc tiểu đường rất nghiêm trọng và có khả năng gây ra những tổn thương nặng ở đáy mắt như xuất huyết dịch kính, tổn thương võng mạc, phù hoàng điểm… Nếu không được can thiệp kịp thời, có thể dẫn đến tình trạng mù lòa.

3. Bệnh võng mạc tăng huyết áp

Bệnh võng mạc do tăng huyết áp là tình trạng mà mạch máu ở võng mạc bị tổn thương, chủ yếu là do huyết áp cao. Các triệu chứng ban đầu thường không rõ ràng, nhưng khi thực hiện khám đáy mắt, bác sĩ sẽ thấy có sự thay đổi ở thành mạch, phù gai, xuất huyết dạng ngọn lửa hoặc xuất huyết bông. Đây là tình trạng bệnh nghiêm trọng cần được phát hiện và điều trị sớm để phòng ngừa các biến chứng gây mù lòa.

4. Bệnh lý võng mạc ở trẻ sơ sinh thiếu tháng

Bệnh lý võng mạc ở trẻ sơ sinh thiếu tháng, được viết tắt là ROP, là tình trạng rối loạn sự phát triển mạch máu ở trẻ sinh non, liên quan đến quá trình hình thành mạch máu chưa hoàn thiện. Bệnh này thường xảy ra ở những trẻ sinh trước thời hạn, có cân nặng thấp và có lịch sử điều trị bằng oxy áp suất cao kéo dài. ROP được xem là một bệnh võng mạc nghiêm trọng nên cần được can thiệp nhanh chóng để ngăn ngừa các biến chứng nặng nề có thể gây hại cho thị lực.

5. Viêm võng mạc do sắc tố

Viêm võng mạc do sắc tố (RP) là một thuật ngữ chỉ đến một nhóm bệnh lý di truyền về mắt (IRD) tác động đến vùng võng mạc. Những bệnh di truyền liên quan đến võng mạc bao gồm: Chứng loạn dưỡng hình nón, bệnh quáng gà, teo bẩm sinh Leber và hội chứng Usher. Nhiều dạng đột biến gen khác nhau có thể gây ra tình trạng viêm võng mạc sắc tố.

6. U nguyên bào võng mạc

U nguyên bào võng mạc là một loại ung thư rất hiếm, xuất phát từ các tế bào chưa trưởng thành trong võng mạc. Bệnh này chủ yếu xảy ra ở trẻ em, và hơn 90% các trường hợp được phát hiện khi trẻ chưa đầy 5 tuổi. Nguyên nhân của bệnh có thể là do yếu tố di truyền hoặc các đột biến gen xảy ra tự nhiên. Triệu chứng ban đầu thường là hiện tượng lồi mắt, kế đến sẽ có đốm trắng bất thường xuất hiện tại đồng tử (leukocoria – với hình ảnh giống ánh sáng đồng tử màu trắng).

7. Tắc nghẽn động mạch trung tâm võng mạc

Tắc nghẽn động mạch trung tâm võng mạc (CRAO) là một trong những bệnh lý võng mạc rất nghiêm trọng. CRAO là hiện tượng cản trở dòng máu trong động mạch trung tâm của võng mạc tới các lớp bên trong của võng mạc, dẫn tới tình trạng nhồi máu ở võng mạc. Trong một số trường hợp, CRAO được xem là một dạng của đột quỵ do thiếu máu cục bộ cấp tính.

8. Tắc nghẽn tĩnh mạch trung tâm võng mạc

Tắc nghẽn tĩnh mạch võng mạc (RVO) bao gồm tình trạng tắc nghẽn tĩnh mạch trung tâm và tắc nghẽn các nhánh tĩnh mạch của võng mạc. Trong đó, tắc nghẽn tĩnh mạch trung tâm sẽ cản trở sự thoát máu ra khỏi vùng võng mạc. Điều này có thể dẫn đến nhiều biến chứng như: Tăng áp lực trong nhãn cầu, sưng và phù hoàng điểm… Tình huống này cần được điều trị kịp thời nhằm phòng ngừa hoặc giảm thiểu nguy cơ mất thị lực.

9. Thoái hóa võng mạc

Thoái hóa võng mạc là một bệnh lý thường thấy ở những người lớn tuổi hoặc những người bị cận thị nặng. Bệnh xảy ra khi lớp tế bào thần kinh mỏng ở đáy mắt trải qua quá trình lão hóa tự nhiên. Triệu chứng của bệnh thường không rõ ràng, cho đến khi gặp bác sĩ và được phát hiện tình cờ qua kiểm tra đáy mắt với dilate đồng tử.

10. Bệnh võng mạc thai nghén

Bệnh võng mạc thai nghén thường gặp ở những trường hợp tiền sản giật hoặc sản giật. Căn bệnh này được nhận diện bởi sự thu hẹp cục bộ của các tiểu động mạch võng mạc, dẫn đến tình trạng phù võng mạc, xuất tiết và chảy máu. Nếu tình trạng bệnh trở nặng, có khả năng xảy ra nhồi máu trong lớp sợi thần kinh, và trong trường hợp nghiêm trọng hơn có thể xảy ra xuất huyết dịch kính thứ cấp, phù gai thị và bong võng mạc xuất tiết.

13. Màng trước võng mạc

Màng trước võng mạc là một lớp màng mỏng bằng sợi nối trên bề mặt của võng mạc. Lớp màng này tạo ra lực co kéo trên bề mặt nơi mà dịch kính tiếp xúc với võng mạc. Đây là một tình trạng võng mạc thường gặp ở người từ 50 đến 70 tuổi.

Bệnh màng trước võng mạc thường gặp hiện nay

14. Lỗ hoàng điểm

Lỗ hoàng điểm nằm ở giữa võng mạc và được gọi là điểm vàng. Nguyên nhân dẫn đến bệnh lỗ hoàng điểm thường không được xác định rõ. Bệnh này chủ yếu xảy ra ở những người từ 60 đến 80 tuổi, với tỷ lệ nữ giới bị ảnh hưởng cao hơn so với nam giới. Người bệnh có thể gặp phải các vấn đề như nhìn không rõ, hình ảnh bị méo mó. Mất thị lực ở trung tâm có thể xuất hiện ở giai đoạn cuối của bệnh.

Phương pháp chẩn đoán bệnh võng mạc

Các kỹ thuật để chẩn đoán các bệnh lý về võng mạc thường bao gồm:

Khám lâm sàng, hỏi thông tin về lịch sử bệnh: Bác sĩ chuyên khoa mắt sẽ yêu cầu thông tin về bệnh tật cá nhân và gia đình, sau đó tiến hành kiểm tra mắt một cách toàn diện.

Sử dụng thiết bị soi sáng khe: Bác sĩ thực hiện kiểm tra võng mạc bằng cách sử dụng đèn khe hoặc soi đáy mắt. Trước khi tiến hành kiểm tra, bệnh nhân sẽ được nhỏ thuốc vào mắt để giãn đồng tử, nhằm mục đích quan sát rõ ràng hơn các chi tiết bên trong mắt.

Tiến hành một số xét nghiệm: Các xét nghiệm di truyền sẽ được thực hiện để tìm ra những biến đổi trong gen liên quan đến một số loại bệnh.

Xét nghiệm hình ảnh: Thông qua việc sử dụng hình ảnh cắt lớp quang học độ phân giải cao (OCT) và chụp mạch huỳnh quang, một phương pháp hình ảnh sử dụng thuốc nhuộm huỳnh quang tiêm vào nhằm hiển thị mô hình dòng máu và tự phát huỳnh quang ở đáy mắt.